CUỐI TẦNG ĐỊA NGỤC

Chương 3
Trại Tù Hàm Tân

Phần 4: Lời thề trong ngục tối

Trong trại có một thư viện lưu động. Nói cho kêu, nhưng thật ra là một chiếc xe cải tiến chở đầy sách báo do một anh tù ở ban Thi đua (nhà 1) chiều chiều kéo qua các nhà cho tù mượn sách đọc.

Sách, dĩ nhiên, toàn những cuốn nặng về kinh điển, tuyên truyền của Cộng Sản. Cũng có những cuốn sách truyện mà nội dung là cổ động tình đồng chí, sản xuất, thi đua, hay những truyện vẽ vời hoang tưởng về những anh hùng kiểu Lê Văn Tám, Võ Thị Sáu, Bế Văn Đàn, Phan Đình Giót, Nguyễn Văn Trổi…

Việc mượn sách cũng dễ dàng. Chỉ cần khai tên, chọn sách là xong. Tôi đã bịa ra một cái tên nghe rất bình dân Nam kỳ: Lê Văn Nở. Vài ba ngày, tôi mượn một cuốn dày để xé ra lau đít. Mất nhiều sách, anh “quản thủ thư viện” đi rao từng nhà

- Yêu cầu anh Lê Văn Nở đem sách ra trả gấp.

Tôi bèn phải nín đi một thời gian trước khi mượn sách với cái tên khác.

Một hôm, từ ban Thi đua đưa danh sách những người được gia đình thăm nuôi xuống. Tôi chưa hay biết gì thì anh Nguyễn Thanh Chương[1] từ ngoài sân chạy vào đập vào vai tôi:

- Lê Văn Nở chuẩn bị đi thăm gặp gia đình.

Tôi tá hoả, bịt miệng anh lại, nói khẽ

- Vừa vừa cái mồm ông. Ông giết tôi mất.

Chương biết mình hố, bèn xin lỗi rối rít. May mà ai cũng tíu tít với cái danh sách được thăm nên không ai để ý đến chuyện vừa xảy ra.

Trong đời, tôi ít làm thơ. Mà cũng chẳng mấy sính thơ. Tuy nhiên, thời gian ở Hàm Tân, tôi hay cảm tác những bài thơ sau mỗi biến cố. Hoặc khi cần cảnh cáo một vài anh chàng có hành vi xu nịnh, phản bội. Các bài thơ thường được dán lên cửa ra vào lúc nửa đêm. Sáng ra là truyền khẩu đi khắp trại. Một bài thơ ưng ý viết bằng Hán tự nhan đề Ngục Trung Cảm Tác, và bản dịch qua tiếng Việt như sau:

獄中感 作

Ngục Trung Cảm Tác

獄 中 冥 冥 夜 半時

Ngục trung minh minh[2] dạ bán thì,

風 起 雲 飛 愁 滿 詩

Phong khởi vân phi sầu mãn thi

靖 座 低 頭 懷 故 國

Tĩnh tọa đê đầu hoài cố quốc

欲 破 牢 籠 起 義 旗

Dục phá lao lung khởi nghĩa kỳ

含 辛 茹 苦 四 年 餘

Hàm Tân[3] nhữ khổ tứ niên dư

風 雨 江 山 共 黨 徒

Phong vũ giang san Cộng đảng đồ

身 在 獄 圏 魂在 外

Thân tại ngục khuyên hồn tại ngoại

誓 殺 讎 人 報 國 讎

Thệ sát thù nhân, báo quốc thù

共 黨 猶 存民 族 衰

Cộng đảng do tồn dân tộc suy

讎 恨 如 山 復 國 時

Thù hận như sơn, phục quốc thì,

四 海 協 同 何 不 足

Tứ hải hiệp đồng, hà bất túc

明 日 光 榮 見 大和

Minh nhật quang vinh, kiến thái hoà.



Bản Việt ngữ

Ngục tối, âm thầm đêm gần tan,
Bỗng nghe trong gió, ý thơ buồn,
Ngồi lặng cúi đầu thương nước cũ,
Ước chi vượt thoát dấy cờ hưng.

Đã bốn năm dài nuốt hận đau,
Tan tác sinh linh, bọn quỷ Hồ,
Ta gửi hồn ra ngoài biên ải
Thề diệt sài lang trả nợ nhà

Còn chúng ngày nào, còn đau thương
Núi sông đã điểm phút lên đường
Ai đó xin cùng chung vai gánh
Mai ngày non nước ánh vinh quang.

Cái kiểu làm thơ nhanh và truyền khẩu rộng khắp này là một thứ vũ khí rất hiệu quả của tôi chống lại các thành phần ăng ten; vì họ rất sợ những bài thơ này lọt đến tai vợ con họ bên ngoài. Trong khi họ biết, hay suy đoán ra tác giả bài thơ, nhưng rất khó mà bắt được tay, vày được cánh.

Tôi đã trả nợ cho trại Hàm Tân bằng hai lần cùm biệt giam mà lần thứ nhất là việc trốn trại bất thành, lần thứ hai là do một lá thư gửi chui về gia đình bị lọt vào tay cán bộ an ninh. Sau này, trước khi chuyển ra trại Xuân Phước, cán bộ Tống Đăng Cứ đã nói cho tôi hay:

- May cho anh lắm. Đêm hôm đó, nếu anh bước ra khỏi nhà giam, cán bộ ngoài vườn thuốc Nam được lện bắn chết tại chỗ. Thôi rán lo cải tạo tiến bộ mà về với gia đình đừng toan tính những chuyện sai quấy nữa.

--------------------------------------------------------------------------------

[1] Nguyễn Thanh Chương hiện ở Toronto, Canada.
[2] "Minh"冥 là tối tăm, khác với "minh"明 là sáng sủa
[3] Hàm Tân vừa là địa danh, vừa có nghĩa là "ngậm đắng".